Corona als katalysator van groei
De mensheid krijgt momenteel een heel uitdagende (spirituele) bewustwordingsoefening voor de kiezen. Dat bericht plaatste Fred Louter 12 maart op Facebook en LinkedIn, in een fase dat we er als land nog veel minder dramatisch voorstonden dan op dit moment. ‘We moeten de bereidheid en acceptatie vinden om te gaan lijden, maar of dat lukt? We gaan het zien, het is niet te voorspellen.’
Fred, je bent zelf ACT-trainer (Acceptatie en commitmentherapie), schrijver van boeken over spiritualiteit, organiseert onder meer maandelijkse spiritueel cafés en Eckhart Tolle-kenner. Hoe kijk jij naar de situatie rond het coronavirus vanuit dat oogpunt?
‘Alles in het leven is een oefening, dus dit ook. Het verschil met oefeningen voordat de coronacrisis ontstond, is wel dat dit een zéér zware oefening is, die heel veel lijden en pijn oplevert en nog zal opleveren. De oefening is bestemd voor ons als mensheid, maar ook voor ons individueel. De vraag is wat onze reactie op deze situatie wordt. Reageren we vanuit ons nooit complete ego – dus vanuit slachtofferrolgedrag – óf kunnen we bewust, vanuit Hier en Nu en acceptatie van het huidige moment handelen? Wie reageert vanuit zijn gedachten over de situatie kan heel angstig worden of juist heel nonchalant. De eerste categorie zie je bijvoorbeeld terug in de hamsteraars; in de tweede categorie zitten de onwetende mensen die schijt hebben aan corona, instructies negeren en gewoon doorgaan met hun eigen leven. Onbewuste mensen zoals hen leveren nu en in de toekomst extra lijden op, zeker als het straks écht uitdagend wordt in ons leven. Kunnen we dan nog altijd compassie met elkaar hebben of wordt het dan ieder voor zich? We moeten de bereidheid en acceptatie vinden om collectief te gaan lijden, maar of dat lukt? We gaan het zien, het is niet te voorspellen.’
Waar komt dat gedrag, dat ons nu en ook straks extra lijden bezorgt, vandaan?
‘Zowel de hamsteraar als de ontkenners zijn niet voldoende in het Hier en Nu, zoals ook deze crisis zijn oorsprong hierin vindt. De hamsteraar heeft angst voor de toekomst, omdat hij of zij denkt dat deze straks iets tekort komt en misschien wel doodgaat. De ontkenner kan zich niet aan de regels houden omdat hij het huidige moment – zijn sociale leven aanpassen – niet kan accepteren. Dat zou te pijnlijk zijn. Zulke mensen bezorgen anderen heel veel lijden. Zichzelf ook? Uiteindelijk wel, want de pijn komt toch. Door dat gedrag komen we bijvoorbeeld vijandiger tegenover elkaar te staan. De ontkenner zal straks ook ontdekken dat de gevolgen van zijn ondoordachte acties ook voor hem lijden gaan opleveren. Dat kan zijn doordat hij de ziekte krijgt, maar ook doordat de gehele samenleving straks zowel economisch als sociaal maatschappelijk ontwricht en uitgeput raakt. Daar maken deze mensen natuurlijk ook zelf deel vanuit. Ze kunnen er overigens niets aan doen, ze zijn spiritueel onbewust. Dat wil zeggen: volledig geïdentificeerd met hun gedachten. Ofwel: ze zíjn hun gedachten.’
Veel mensen zijn nu angstig. Wat kan je hun meegeven?
‘Laat ik voorop stellen dat angstgevoelens nu heel logisch zijn. Het is een teken dat je mind goed werkt. Ons brein maakt echt overuren om dit allemaal te kunnen verwerken. De mind, die we ook weer niet zíjn, krijgt voor het eerst in ons leven te maken met een existentiële bedreiging. We blijken écht collectief kwetsbaar, niet alleen in onze portemonnee, maar ook letterlijk fysiek. Het leven is onzeker geworden, systemen blijken wankel en kunnen omvallen. Daar moet ons brein aan wennen en dat kost tijd. Het is heel belangrijk dat mensen zich realiseren dat we niet zelf de angst zíjn. Er is niets persoonlijks aan. De angstgevoelens openbaren zich in ons bewustzijn en dat bewustzijn is uiteindelijk wat we in essentie zijn. Door er als observeerder van een afstandje naar te kijken, creëer je ietwat ruimte om de angst heen. De angstgevoelens zullen hierdoor niet meteen verdwijnen, maar je leert wel iets anders naar de huidige situatie kijken. Er is nog steeds pijn dan, maar zoals ze in spirituele kringen zeggen: in het Hier en Nu is geen probleem. Of deze: het leven geeft ons altijd precies wat we nodig hebben. Dat zijn geen ontkenningen van de huidige situatie, maar een acceptatie van het huidige moment. Er is natuurlijk wel een situatie en die kunnen we of kun je wel of niet oplossen. Vanuit die acceptatie kom je in actie. Soms is overigens de beste actie om niet in actie te komen, bijvoorbeeld door zoveel mogelijk binnen te blijven.’
Wat adviseer je verder in praktische zin?
‘Goed eten en slapen, dan wel rusten. Vertraag je leven, doe alles heel bewust en met volle aandacht, zodat het denken en piekeren soms even tot stilstand kan komen. Dan heb ik het dus ook over alledaagse activiteiten als opstaan, de afwas doen, tanden poetsen et cetera. Ga wat lezen, lekker koken, volledig in het moment. Blijf ook een beetje in beweging: wandel, stukje hardlopen, trainingsoefeningen thuis. Zet je telefoon soms een tijdje uit, volg niet continu het nieuws, beperk het gebruik van sociale media. Natuurlijk zegt onze mind vanuit ego en gevaar dat we nu wél het nieuws moeten volgen, maar geloof niet al je gedachten; onze mind vertelt soms heel onverstandige dingen, zeker nu. Mediteren is ook een optie, je vindt duizenden filmpjes hiervan op YouTube. Kijk Netflix, er is prachtige televisie te zien. Als je straks helemaal binnen komt te zitten: heb compassie met elkaar én met jezelf, reageer je eigen boosheid en angst niet op je naasten af. Het zijn jóúw emoties of die van de ander, die soms volledig verklaarbaar zijn. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje en we willen niet zinken. Dit alles kan wat verlichting brengen, maar pijn krijgen we toch, maak je daar maar geen zorgen om.’
Wat kunnen we van de coronacrisis leren om het lijden nu en in de toekomst te verminderen?
‘Het “goede nieuws” rond corona is dat deze crisis mondiaal op veel fronten al veel lijden oplevert. Omdat lijden een aanjager is van spiritueel ontwaken, gaat deze pandemie waarschijnlijk het spiritueel bewustwordingsproces van mensen collectief én individueel versnellen. De mens zal zich in een rap tempo, sneller dan onder “normale omstandigheden” (‘dit is overigens normaal, want dit is Hier en Nu’) bewuster worden van zijn eigen ego en van wie of wat hij daadwerkelijk is. Hij zal ontdekken dat alles wat hij deed weliswaar relatief belangrijk was, maar niet in absolute zin. Dat merk je nu al, er ontstaat saamhorigheid, mensen helpen elkaar in veel gevallen. De aarde kan ook weer wat gezonde lucht inademen. Dat is de winst die we kunnen boeken. Maar of dat beklijft is niet zeker, de mensheid is wat dat betreft hardleers en vervalt snel weer in zijn oude patronen. Laten we echter hopen dat het kwartje bij veel mensen gaat vallen. Dan komen we hier écht sterker uit.’
Fred Louter
