CORONA & STOPZETTING WAPENWEDLOOP
De Corona-crisis veroorzaakt niet alleen veel menselijk leed en een kolossale economische schade, maar biedt ook de mogelijkheid de wereld te behoeden voor een nog veel grotere ramp: wereldwijde vernietiging als gevolg van een kernoorlog. De enorme financiële middelen, die vereist zijn om de extreme economische gevolgen van de Corona-crisis op te vangen, dwingen tot een heroverweging van de besteding van beperkte middelen. Dit opent een unieke mogelijkheid deze te onttrekken aan de wereldwijde astronomisch hoge militaire uitgaven. Deze middelen kunnen zinvoller besteed worden. Bovendien draagt dit bij aan een verhoging van de werkelijke veiligheid.
‘Militaire uitgaven kunnen zinvoller besteed worden’
Heel duidelijk komt op ons af de noodzaak om ernst te maken met de onderlinge verbondenheid van mens, materie en natuur. In het bijzonder tegen de achtergrond van de extreme kwetsbaarheid van onze moderne wereld. Het inzicht in deze samenhang komt slechts aarzelend op gang. Toch is er een groeiend bewustzijn dat de Corona-crisis een wereldwijde aanpak en dus internationale samenwerking vereist. Zo heeft de vrees voor een ongekende menselijke ramp in de arme landen bij het rijke Westen de gedachte opgeroepen tot het verlenen van massale steun van ruim 120 miljard dollar. Niet alleen uit altruïstische overwegingen, maar ook uit weloverwogen eigenbelang. Dit inzicht, dat wij in één wereld leven en gezamenlijk het hoofd moeten bieden aan de grote uitdagingen, is van cruciaal belang. Niet alleen in de strijd tegen virussen, maar ook voor de wijze waarop we onze veiligheid denken te verwezenlijken. Juist op dit laatste punt zijn we echter volstrekt verkeerd bezig.
‘De Corona-crisis dwingt ons tot bezinning en internationale samenwerking’
Nog nooit in de geschiedenis is er zo’n massale voorbereiding op oorlog geweest als thans het geval is. De wereldwijde militaire uitgaven benaderen de 1800 miljard dollar (zie gegevens van het SIPRI). Dat is bijna driemaal meer dan tijdens het dieptepunt van de Koude Oorlog. Voor de komende tien jaar wordt zelfs 1000 miljard dollar uitgetrokken voor de ontwikkeling van nieuwe kernwapens. Koortsachtig wordt hieraan gewerkt, evenals aan supersonische raketten met meerdere kernkoppen en kleinere conventionele wapens met grote vernietigingskracht, militarisering van de ruimte en cyber warfare. De mensheid leeft onder de permanente dreiging van kernwapens die voorgeprogrammeerd zijn voor directe inzet, de zogenaamde hair trigger alert. Enkele keren zijn we op ’t nippertje aan een kernramp ontkomen. Menselijk en technologisch falen blijft allerminst uitgesloten. Te weinig wordt de absurditeit beseft van de enorme verspilling aan wapensystemen, die nimmer gebruikt kunnen worden zonder vernietiging van een groot deel van de mensheid. De Corona-crisis dwingt ons tot bezinning en internationale samenwerking! Dit geldt in nog sterkere mate in het nucleaire tijdperk, vandaar de noodzaak tot een nieuw denken over oorlog en vrede. Conflicten kunnen niet langer worden opgelost met militaire middelen. Veiligheid kan zelfs door het machtigste land in onze wereld niet langer verzekerd worden ten koste van de ander. Het klassieke afschrikkingsconcept is achterhaald. Niet alleen omdat het aantal kernwapenstaten thans is uitgebreid tot negen, maar ook vanwege de toegenomen instabiliteit als gevolg van de zo intensieve inspanningen in Research en Development van nieuwe wapens. Er is een radicale verandering in het denken nodig van wederzijds verzekerde afschrikking naar wederzijds verzekerde veiligheid, van ‘Mutually Assured Destruction’ (MAD) naar ‘Mutually Assured Security’ (MAS).
‘Wereldwijd overleg over gemeenschappelijke veiligheid in het nucleaire tijdperk is nu vereist’
De Corona-crisis, die zich thans voltrekt, raakt alle mensen op aarde en eist vele mensenlevens. Dat is verschrikkelijk. Een nucleaire ramp echter heeft kosmische afmetingen, die een onnoemelijk lijden veroorzaakt voor miljarden mensen. De wapenwedloop, die thans gaande is, moet daarom echt gestopt worden. Heel belangrijk is ook de conversie van het zo omvangrijke R/D complex. Laten wetenschappers, die nu hun talenten wijden aan ontwikkeling van nieuwe wapensystemen, zich voortaan richten op menswaardige activiteiten, die aan het lot van velen ten goede kunnen komen. De Corona-crisis opent de ogen voor het feit, dat we samen leven in één wereld: ‘one world or none’! Wereldwijd overleg over gemeenschappelijke veiligheid in het nucleaire tijdperk is nu vereist. De mens heeft de mogelijkheid de dreiging van het Corona-virus te overwinnen. Het komt nu aan op een massale bewustwording, dat de wereld alleen toekomst heeft op basis van gedeelde veiligheid. Dit is noodzakelijk om beweging te brengen in de versteende houding van politici.
Edy Korthals Altes (1924) is een Nederlandse oud-diplomaat
