Nalatenschap gebeurt

Om maar met de deur in huis te vallen: ik ben niet goed met het sterven. Van anderen dan, zelf ben ik niet echt bang voor de dood en heb de dood ervaren in zowel vorige levens als in rituelen in dit leven. Ik ben een medium en ga bijna dagelijks om met overledenen en hun nabestaanden – maar het sterven, daar ben ik niet goed in. De strijd, het heftige verdriet van de aanstaande nabestaanden, en dan nog mijn eigen gevoelens in een hospice waar het voor een empaat annex medium ontzettend prikkelrijk is. Nee, geef mij je huis-tuin-en-keuken-spook of enige andere vorm van hiernamaals-leven, daar weet ik mijn weg wel mee.

Het overlijden van een dierbare zette mij wel aan het denken. Geen nieuwe gedachten, meer een spoor waar ik al vaker met een boemeltreintje overheen ben gedenderd. Wat is de zin van het leven? Even heel bot gezegd: je wordt geboren, je leeft, je leert, je lacht, je huilt, en je sterft. What’s the point? Niet dat ik depressief ben of ben geweest, maar ik vroeg het mij serieus af. Als je wat bereikt in dit leven (wat trouwens het toppunt is van subjectief, want wat is ‘iets bereiken’?), dan heb je een zekere nalatenschap. Maar wat als je niet iets kan bereiken in dit leven, wat is dan het nut? En zoals ik al zei: wat is “iets bereiken”?

Er is een Engels woord dat ik zo mooi vind in deze context: Legacy. Vertaald is het nalatenschap, maar het bevat voor mij zoveel meer. Het is de legende die je bent geworden. En weet je wat het mooie is? Iedereen heeft nalatenschap. Want je kan niet leven zonder andere levens te raken, aan te raken, te veranderen, te beïnvloeden. Zelfs al woon je je hele leven in een wooninstelling omdat je een verstandelijke uitdaging hebt, dan nog beïnvloed je mensen, bijvoorbeeld de mensen die voor je zorgen. Al schrijf je geen boek en al kom je niet op het nieuws, al bereik je geen wereldvrede en kun je je naam niet opzoeken op Wikipedia: Iedereen heeft nalatenschap. Het zit in de hele kleine dingen en in de hele grote dingen. Iemand die je helpt oversteken en die daardoor weer gelooft in de goedheid van de mens. Je gedachten die je in een column op papier zet, waardoor je mensen raakt (laat ik het hopen). Wie weet wat je allemaal al per ongeluk of stiekem, bewust of onbewust, in je leven hebt gedaan!

Dat leidt tot nog meer goed nieuws: je kan gewoon genieten. Je hoeft niet elke dag bezig te zijn met iets bereiken of iets worden, iets zijn of iets geven: het gaat vanzelf. Doe je ding, volg je hart, werk met passie of doe iets anders met (je) passie.

Degene die ik moet missen, waardoor deze column tot stand is gekomen, die riep op het laatst dat zij naar huis wilde. Dat is wat wij aan het doen zijn. We vertrokken van huis met de nodige moeite (niet onze moeite, maar die van onze moeder), maken een hoop omzwervingen – waarbij we als pelgrims onze medereizigers, toeschouwers en toejuichers, onze critici en onbekenden, raken in hun levens – om vervolgens naar huis terug te keren.

Maar wat als je psychisch een al dan niet extreme uitdaging hebt? Wat als je op bed ligt in het donker, omdat de wereld te veel is? Hoe kan je dan bezig zijn met nalatenschap, reizen, aanraken en leven? Ik zal niet pretenderen dat een column je uit een depressie kan halen. Ik weet hoe het is om je brein als grootste vijand te hebben. Door PTSS (post-traumatische stress stoornis) hebben mijn hersenen de eigenschap ontwikkeld om zodra de realiteit te moeilijk wordt, deze te ontvluchten.

Voor mij is het antwoord animisme. Bezieling in alles om ons heen, dát is de kern – in de bomen, de dieren, de donder, de rivieren, de stenen enzovoort. Als mijn hersenen weer eens de kluts kwijt zijn in meer of mindere mate, dan ga ik naar buiten, want daar ben ik niet alleen. Daar heb ik lief en ben ik geliefd. Ik weet niet of een tuin onderhouden of een boom knuffelen nou echt leidt tot nalatenschap, maar dat doet er ook niet toe. Wellicht dat iemand eens zich zo veilig voelt in mijn tuin dat hij of zij kan groeien, maar nalatenschap is niet iets om constant mee bezig te zijn, zeker niet als je niet lekker in je vel zit. Nalatenschap gebeurt.

Een voorbeeld: mijn eerste psychose (door PTSS) kreeg ik toen ik 15 was. Dit heeft mede in beweging gebracht dat mijn moeder op zoek ging naar zingeving en spiritualiteit, voor haarzelf en voor mij. Zij is weer gaan studeren, is geestelijk verzorger geworden en heeft mensen verder kunnen helpen. Wie weet wat die geholpen mensen vervolgens op hun beurt weer hebben gedaan. Elke gebeurtenis, klein en groot, is als een steen in het water. Het golft, maakt kleine en grote kringen, tot ver voorbij het oorspronkelijke plonspunt.

Pain is inevitable, suffering is optional. Aldus de Boeddha. Vertaling: pijn is onvermijdelijk, lijden is optioneel. Inmiddels loop ik weer en heb ik zelfs de vlek in de keuken, bekend van mijn eerdere column, weten weg te poetsen. Man, wat heb ik een pijn gehad de afgelopen maanden, fysiek en geestelijk. De operatie was geslaagd, maar herstel maar eens van vier pennen in je enkel.  Mijn lijden noem ik optioneel, omdat ik er telkens voor kies om mij te richten op de fijne, goede dingen. Het is een moeilijke keuze, die niet iedereen kan maken, maar mijn nalatenschap is onder andere hoop. Ik hoop dat mensen hoop krijgen van de dingen die ik doe, die ik zeg, die ik niet doe of die via-via gebeuren. Je kan lachen om sores. Naast dat de sores ook echt er wel mag zijn.

𝓛𝓸𝓽𝓽𝓮-𝓞𝓻𝓲𝓪𝓷𝓪 𝓣𝓮𝓻𝓰𝓸𝓾𝔀, https://www.deoudewegen.nl/lotte-oriana